Active Ageing Index in Thailand 2024

ดััชนีีพฤฒพลััง Active Ageing Index 4 55 กรอบนโยบายการพัฒนาพฤฒพลัังดำำ �เนินการบน 3 เสา ลัักพื� นฐาน คือ 1. ด้้านสุขภาพ เมื่� อสูงอายุ ากขึ้้� นค า แ็ งแรงแ ะระบบการทำำ �งาน องร่างกาย งแ ะค า เสี� ยง ต่่อภา ะโรคที่� สูงขึ้้� นทั้� ง ากพฤติิกรร แ ะสภา ะแ้ อ ากได้้รับการดููแลที่่� ดีี ะทำำ �ผูู้้งอายุยังคงมีีสุ ภาพดีี มีี ค ามสุุ คุณภาพชีวิิตที่่� ดีียา นานขึ้้� น แ ะยังสา ารถจัั การชีวิิ อง นเองได้้ ทำำ �ให้้มีีผูู้้งอายุน้อย งที่� ต้้องการ บริการ างการแพทย์์แ ะการดููแลที่่� มีีค่าใช้จ่่ายสูง สำ �หรัับผู้้�ท � จำำ �เป็็นต้้องได้้รับการดููแ ะสา ารถเ้ าถึงบริการ สุ ภาพแ ะสังค ได้้อย่างทั่� วถึึง 2. การมีีส ่่วนร่ ว การที่� า แรงงาน การจ้้างงาน การศึึกษา นโยบายแ ะโครงการด้้านสุ ภาพแ ะด้้าน สังค สนับสนุนการมีีส่ นร่ อย่างเต็็มที่่� ในมีีกิ กรร างเ รษฐกิจสัังค วััฒน รร ามสิิิ พื� นฐาน ค า สา ารถ ค า้ องการแ ะค ามพึึงพอใ ผูู้้งวััย ะยังคงการส่ นสร้างผลิิ ผ่ อสังคมทั้้� งกิ กรรมที่่� ได้้รับค่า อบแ นแ ะ ไม่่ได้้รับค่า อบแ น 3. วามมั่่� ง เมื่� อนโยบายแ ะโครงการที่� อบสนองสิิ แ ะค า้ องค ามมั่่� นคง างสังค การเงิน แ ะ างกายภาพที่� จำำ �เป็็นแ ะ ามสิิทฺฺธิิ องผู้มีีอายุ ากขึ้้� นแล้้ ผูู้้งอายุมั่� นใ่ อการได้้รับค ามคุ้้�มครอง ศัักดิ์� ศรีี แ ะการดููแ เมื่� อไม่่สา ารถช่ ยเ อแ ะดููแ นเองได้้ ครอบครั แ ะชุ ชน ะได้้รับการช่ ยเ อในการดููแ ะ ผูู้้งอายุเ่ านั� น ในการกรอบการพัฒนาแต่่ ะด้้านได้้มีี้ อเสนอเชิงนโยบายที่� สำ �คัญที่� ถูกออกแบบดำำ �เนินการเกี� ยวกัับปัั จััย กำ น่ างๆ บน 3 เสา ลััก องค า พฤฒพลััง ที่� บางส่ นมีีลัักษณะกว้้างแ ะครอบคลุุุ กกลุ่่�มอายุ ใน ณะที่� รู แบบอ่� นๆ กำ น เป้้า ายเฉพาะไปยัังผู้้�ท � เ้ าสู่่�ัยชราแ ะ/หรืือตััวผู้้�ูงอายุเท่่านั� น องค์การอนามััยโ กได้้เสนอ กรอบการดำำ �เนินการสำ �หรัับผู้้ำ น นโยบายแ ะดำำ �เนินการร่ั บแผน ฏิิบัติิการด้้านผูู้้งอายุ องส ระชาชาติิ กรอบการทำำ �งานนี� เป็็นแผนงานสำ �หรัับการออกแบบนโยบายการสูงวััยเชิงรุกแบบ ายภาคส่ น ซึ่่� ง ะส่งเสริมสุุ ภาพแ ะการมีีส่ นร่ อง ระชากรสูงอายุ แ ะรับ ระกันว่่าผูู้้งอายุ ะได้้รับค า อดภััย การคุ้้�ครอง แ ะ การดููแลที่่� เพียงพอเมื่� อต้้องการค ามช่่ ยเ อ (องค์การอนามััยโ ก, 2545) องค์การส ระชาชาติิได้้กำ น ให้้ระ่ างปีี 2564-2573 เป็็น ท ว ษของสูงวัยอย่างมีีสุขภาพดี (United National Decade of Healthy Ageing 2021-2030 ) เน่� องด้้ ยสังคมสููงอายุถูกกำ น เป็็น ระเด็็นค า้ า ายในการพัฒนาใน าย ระเ ากขึ้้� น แ ะเพ่� อเป็็นการพัฒนาชีวิิตผู้้�ูงอายุให้้มีีอายุยืนยา อย่างมีีสุ ภาพดีี โ ยได้้นิยา สูงวััยอย่างมีีสุ ภาพดีี (Healthy Ageing) ายถึง กระบ นการในการพัฒนาแ ะ คงค า สา ารถในการทำำ �งานหรืือการกระทำำ � (Functional ability) เพ่� อให้้มีีค า เป็็นอยู่่�ท � ดีี (Well-being) เมื่� อ สูงวััยขึ้้� น มีีองค์ ระกอบสำ �คัญ 3 ด้้าน คือ ว ส ใ การทำำ �ง (Functional ability) ายถึง ศัักยภาพ องคนเพ่� อ อบสนองค า ต้้องการขั้้� นพื� นฐาน การเรียนรู้ การเติิบโ แ ะการตััดสิินใ เพ่� อการเปลี่่� ยนแ ง การสร้างแ ะคงค ามสััมพัันธ์์ แ ะเพ่� อการมีีส่ นช่ ยสังค ค า สา ารถในการทำำ �งาน (Functional ability) มีีค ามสััมพัันธ์์กับศัักยภาพภายใน (Intrinsic capacity) แ ะสิ� งแ้ อ (Environment) องบุคค สภาพแวดล้อ (Environments) เป็็นที่� ที่� คนอาศััยแ ะดำำ �เนินชีวิิ รู แบบสภาพแ้ อ เป็็นตััวกำำ น ระดัับค า สา ารถภายใน องคนสูงอายุที่� สา ารถเป็็นแ ะทำำ �ได้้ สภาพแ้ อ ระกอบด้้ ยบ้านแ ะปัั จััยที่� เกี� ย้ องทั้� ง เช่น ชุ ชน แ ะสภาพสังค ศัักยภาพภายใ (Intrinsic capacity) ระกอบด้้ ยค า สา ารถ างร่างกายแ ะจิิ ใจร่่ั นที่� สา ารถ ดึึง าออกได้้ โ ยส่ นสำ �คัญที่� ระกอบด้้ ยค า สา ารถในการเคลื่� อนไหวที่่� เป็็นตััวนำำ � ค า สา ารถ าง ระสา สัมผััส เช่นการ องเห็็น การได้้ยิน ค า มีีชีวิิตชีี า ค ามรู้้ค า เ้ าใ แ ะค า สา ารถเกี� ยวกัับจิิ ใ โ ยการสูงวััยมีีสุ ภาพดีีเป็็นสิ� งที่� เกี� ย้ องกับทุุกคน ที่� ค า สา ารถในการทำำ �งานถูกกำ น โ ยศัักยภาพ ภายใน องแต่่ ะคนแ ะยังเป็็นตัั สะท้้อนค า สา ารถ างร่างกายแ ะจิิ ใ ในสภาพแ้ อมที่่� อาศััยอยู่ แ ะการ มีี ฏิิสัมพัันธ์์กับสภาพแ้ อ เ่ านั� น การสูงวััยอย่างมีีสุ ภาพดีียังเป็็นเร่� องเกี� ยวกัับการสร้างสภาพแ้ อ แ ะโอกาสที่� เปิิ ให้้คนได้้เป็็นแ ะทำำ �ในสิ� งที่� เห็็นถึงคุณค่า อดชีีวิิ องเ า ซึ่่� งทุุกคนสา ารถเป็็นผูู้้งวััยอย่างมีี สุ ภาพดีีได้้ แ ะการไม่่มีีโรคหรืือค า เจ็็บป่่ ยไม่่ใช่้ อกำ นดสำำ �หรัับการสูงวััยอย่างมีีสุ ภาพดีี เน่� อง ากคนชรา หรืือสูงอายุ ากขึ้้� น ะมีีภา ะ างสุ ภาพหนึ่� งภา ะขึ้้� นไ แต่่เมื่� อค บคุ ได้้ดีี ปััญ าที่� เกิ ขึ้้� น ะมีีอิิ พลที่่� น้อยต่่อ การค า เป็็นอยู่่�ท� ดีี (องค์การอนามััยโ ก, 2545) การดำำ �เนินการส่งเสริ การสูงวััยอย่างมีีสุ ภาพดีีแ ะปรัับปรุุงชีวิิ องผูู้้งอายุ รวมถึึงครอบครั ชุ ชน นอก ากการเปลี่่� ยนแปล งขั้้� นพื� นฐานที่� จำำ �เป็็นแล้้ แต่่ยังรวมถึึงวิิธีีคิ เกี� ยวกัับอายุแ ะค า ชราด้้ ย โ ยในช่ ง 10 ปีี ะมีีการดำำ �เนินการ 4 ส่ นคือ การเปลี่่� ยนวิิธีีคิ ค ามรู้้�ส ก แ ะการกระทำำ �ต่่ออายุแ ะค ามสููงวััย การที่� ชุ ชน มีีบ บาทส่่งเสริ ค า สา ารถ องผูู้้งอายุ การให้้บริการการดููแ แบบบูรณาการที่� ยึึดคนเป็็นศููนย์ก างแ ะบริการ สุ ภาพขั้้� นพื� นฐานที่� อบสนองต่่อผูู้้งอายุ การเ้ าถึงการดููแ ระยะยาวสำำ �หรัับผูู้้งอายุที่� จำำ �เป็็นต้้องได้้รับ การสูงวััยอย่างมีีสุ ภาพดีี (Healthy Ageing) เป็็นการกำ นดมุ่่� งเน้นการดำำ �เนินการในช่ งปีี 2558-2573 (ค. . 2015-2030) ที่� ก่อนหน้้ามุ่่งเน้นที่� การสูงวััยอย่างมีีพลััง (Active Ageing) ที่� เป็็นกรอบการพัฒนาในปีี 2545 เป็็นต้้น า ทั้� งสองการดำำ �เนินการนั� นเ อนกันที่� ยังมุ่่งเน้นการทำำ �งานร่ั น องทุุกภาคส่ น แ ะเปิิ โอกาสให้้ผู้ สูงอายุ ยังคงเป็็นทรััพยากร องครอบครั ชุ ชน แ ะเ รษฐกิ (องค์การอนามััยโ ก, 2563) แ ภาพ 2.1 ก อบแ วคิิด Active Ageing กับ Healthy Ageing ที่� า : World Health Organization