Active Ageing Index in Thailand 2024

ดััชนีีพฤฒพลััง Active Ageing Index 10 1111 กุ ล สุ ท ธาดา และ ก ลช ก ขำ �สุว ณ (2553) ได้้ศึึกษาระดัับแ ะแน โน้ ค า มีีพฤติิพลััง อง ผูู้้งอายุไ ย โ ยใช้้ อมูู การสำ �ร ระชากรสูงอายุใน ระเ ไ ย พ. . 2545 แ ะ พ. . 2550 การจัั ทำำ �ดััชนี พฤฒพลัังที่� ระกอบด้้ ย 3 ด้้าน คือ สุ ภาพ การมีีส่ นร่ แ ะค ามมั่่� นคง ร 15 ตััวชี้� วัั ซึ่่� งมีีตััวชี้� วัั แ ะการ คำ �น ณดััชนีพฤฒพลัังเช่นเดีียวกัับ Thanakwang and soonthorndhada (2006) การศึึกษาพบว่่า ดััชนีพฤฒ พลััง องผูู้้งอายุ งอย่าง ากในช่ ง 5 ปีี เน่� อง ากองค์ ระกอบ อง ดััชนีค ามมั่่� นคง โ ยเฉพาะด้้านรายได้้แ ะ ค า เพียงพอ องรายได้้ ง ศุุภเ ตน์์ จัั ทร์์สาส์ (2555) ได้้ศึึกษาพฤฒิพลััง องผูู้้งอายุไ ยกับการปัันผ าง ระชากรในสังค สูงวััย โ ยใช้้ อมูู การสำ �ร ระชากรสูงอายุใน ระเ ไ ย พ. . 2550 องสำ �นักงานสถิติิแห่่งชาติิ กำ น องค์ ระกอบทั้� ง 3 ด้้าน องพฤฒพลััง า กรอบ อง กุ สุน ร า า แ ะก ชนก ำ �สุ รรณ (2553) แ ะมีีการปรัับ ตััวบ่่งชี� ในองค์ ระกอบให้้เ าะส ในด้้านสุ ภาพ มีี 3 ตััวชี้� วัั คือ ระเมิินสถานะสุ ภาพ ค ามพิิการวัั โ ยตัั บ่งชี� ย่อยคือการ องเห็็นแ ะการได้้ยิน สุ ภาพจิิั โ ยตััวบ่่งชี� ย่อยคือ ค ามรู้้�ส กชีวิิ ไม่่มีีคุณค่าแ ะค ามรู้้�ส ก ไม่่มีีค ามสุุ ด้้านการมีีส่ นร่ 3 ตััวชี้� วัั คือ การมีีส่ นร่ ในการทำำ �งาน การมีีส่ นร่ ในครอบครัั้ ยตัั บ่งชี� ย่อยคือ การให้้ค า เกื� อหนุุน างการเงินแก่บุ รที่� อยู่ในครั เรือนกับบุ รที่� อยู่่�ท � อ่� น การมีีส่ นร่ ในสังค วัั โ ยการเ้ าร่ ทำำ �กิ กรร องช ร อกลุ่่�ม แ ะด้้านค ามมั่่� นคง 7 ตััวชี้� วัั คือ ค า เป็็นเจ้้า องที่� อยู่อาศััย ลัักษณะการอยู่อาศััย รายได้้ ค า เพียงพอ องรายได้้ เงินออ หนี้� สิน แ่ งรายได้้ที่� สำ �คัญ ระ ผ โ ย การคำ �น ณร้อย ะ องผูู้้งอายุ า ระดัับ องตััวบ่่งชี� แต่่ ะตัั การศึึกษาพบว่่า ผูู้้งอายุไ ยยังมีีพฤติิพลัังในระดัับ ไม่่สูงพอที่� นำ �พา นเองใหุ้้ ดพ้้น าการพึ� งพิง างเ รษฐกิ แ ะการสา ารถมีีส่ นร่ างเ รษฐกิ ได้้ โ ยเฉพาะ ด้้านสุ ภาพแ ะด้้านค ามมั่่� นคงด้้านการเงิน โ ยยังคงมีีปััญ าด้้านสุ ภาพกาย แ ะส่ นใหญ่่ยังไม่่สา ารถพึ� งพา นเอง างเ รษฐกิ ได้้ ทำำ �ให้้เป็็นการยากที่� ระเทศ ไ ย ะสา ารถอาศััย ระชากรสูงวััยที่� มีีสัดส่่ นเพิ� ขึ้้� นนี� ใน การช เชยการ ง อง ระชากรวััยแรงงานเพ่� อสร้างการปัันผ าง ระชากรครั� งที่� 2 แ ะการเจริิญเติิบโ าง เ รษฐกิ อย่างมีียนัยสำ �คัญ ศุุภจัักษ์ แสงป ะป ะจัักษ์กุล (2557) ได้้ศึึกษาระดัับวุุฒิวััย แ ะปัั จััยที่� มีีอิิ พ่ อวุุฒิวััยแต่่ ะด้้าน องผูู้้งอายุไ ย พ. . 2554 โ ยใช้คำ �ว่่า “วุุฒิวััย” แ นค า าย “Active Ageing” ใช้้ อมููลผู้้มีีอายุ 60 ปีี ขึ้้� นไ ากการสำ �รวจผู้้� สูงอายุใน ระเ ไ ย พ. .2554 องสำ �นักงานสถิติิแห่่งชาติิ โ ยใช้แนวคิิ ององค์การ อนามััยโ กที่� ระกอบด้้ ย 3 ด้้าน 11 ตััวชี้� วัั โ ยด้้านสุ ภาพ 6 ตััวชี้� วัั คือ สุ ภาพกาย สุ ภาพจิิ การ องเห็็น การได้้ยิน อจำำ �กั ในการทำำ �กิั ร ระจำำ �วััน แ ะ้ อจำำ �กั้ านการทำำ �หน้้าที่� องร่างกาย ด้้านการมีีส่ นร่ 2 ตััวชี้� วัั คือ การเป็็นส าชิกกลุ่่�ม/ ช ร การเ้ าร่ิ กรร กลุ่่�ม/ช ร แ ะด้้านค ามมั่่� นคง มีี 3 ตััวชี้� วัั คือ ค า เพียงพอ องรายได้้ ค า เป็็นเจ้้า องบ้าน แ ะลัักษณะการอยู่อาศััย ใช้วิิธีีการคำ �น ณดััชนีแบบเดีียวกัับกุ สุน ร า า แ ะก ชนก ำ �สุ รรณ. 2553 รวมถึึงการจำำ �แนกดััชนีแต่่ ะด้้านเป็็นระดัับต่ำ� � านก าง สูง เช่นเดีีย กับดััชนีการพัฒนามนุุษย์ อง UNDP การศึึกษาพบว่่า วุุฒิวััย องผูู้้งอายุไ ยส่ นใหญ่่อยู่ในระดัับ านก าง เมื่� อ ค บคุั จััยอ่� นๆ โ ยการวิิเคราะห์์การถ ถอยแบบพหุุด้้ ยแบบจำำ องโพรบิ า ำ �ดัับ พบว่่า ปัั จััยกำ นุ ฒิ วััย องผูู้้งอายุไ ย อย่างมีีนัยสำ �คัญ างสถิติิ ได้้แก่ อายุ เ � อยู่อาศััย ระดัับการศึึกษา สถานภาพส รส รายได้้ ต่่อปีี การทำำ �งาน การ รุ ภาพ การดููแ รนนิบัติิ แ ะการออกกำ �ลัังกาย สำ �นัักง สถิิติแห่งชาติ (2560) ได้้ศึึกษาแ ะสร้างดััชนีพฤฒพลัังผูู้้งอายุไ ย แ ะเปรีียบเทีียบระดัับ พฤฒพลัังในระดัับจัังั แ ะเพ โ ยใช้้ อมููลผู้้�ูงอายุ 60 ปีีขึ้้� นไ ปีี 2557 ากการสำ �ร ระชากรสูงอายุใน ระเ ไ ย สําร ภา ะการทํํางาน อง ระชากร สําร การมีีการใช้เ คโนโลยีีสารสนเ แ ะการส่� อสารใน ครั เรือน องสำ �นักงานสถิติิแห่่งชาติิ โ ยกำ น ระกอบ 4 ด้้าน 16 ตััวชี้� วัั คือ ด้้านสุ ภาพ 6 ตััวชี้� วััดคืือ การ ระเมิินสุ ภาพกาย อง นเอง สุ ภาพจิิ ค า สา ารถในการทำำ �กิั ร ระจำำ �วัันแ ะการเคลื่� อนไ การ องเห็็น การได้้ยิน การออกกำ �ลัังกาย ด้้านการมีีส่ นร่ 4 ตััวชี้� วัั คือ การมีีงานทำำ � การเ้ าร่ิ กรร กลุ่่�ม/ช รมผู้้�ูง อายุ การเ้ าร่ิ กรร องหมู่่� บ้าน/ชุ ชน การดููแลบุุคค ในครั เรือน ด้้านค ามมั่่� นคง 4 ตััวชี้� วััดคืือค า เพียง พอ องรายได้้ การเป็็นเจ้้า องที่� อยู่อาศััย ลัักษระการอยู่อาศััย สภาพการอยู่อาศััยที่� อดภััยด้้านสภาพที่� เอื� อต่่อ การมีีพฤฒพลััง 2 ตััวชี้� วัั คือ การมีีการใช้อุ กรณ์ ICT การอ่านออกเี ยนได้้ โ ยใช้วิิธีีการคำ �น ณดััชนีแต่่ ะด้้าน แ ะดััชนีพฤฒพลัังเช่นเดีียวกัับ กุ สุน ร า า แ ะก ชนก ำ �สุ รรณ (2553) สุภจัักษ์ แสง ระจัักษ์กุ (2557) แ ะใช้เกณฑ์การแบ่งระดัับเป็็นระดัับต่ำ � � านก างแ ะสูง า ดััชนีการพัฒนามนุุษย์ อง UNDP เช่นเดีียวกััน การ ศึึกษาพบว่่า ดััชนีพฤฒพลัังผูู้้งอายุไ ยมีีค่าเท่่ากับ 0.685 ที่� ายค า่ า มีีคุณภาพในการดํํารงชีวิิ อยู่ในระดัับ านก าง ดััชนีด้้านสุ ภาพมีีค่าดััชนีสูงที่� สุ คือ 0.797 รอง ง าคือ ดััชนีด้้านค ามมั่่� นคง (0.751) ดััชนีด้้านสภาพ ที่� เอื� อต่่อการมีี ภา ะพฤฒพลััง (0.691) แ ะดััชนีด้้านการมีีส่ นร่ (0.502) ามลํําดัับ ผูู้้งอายุชายมีีระดัับพฤฒ พลัังสูงกว่่าผูู้้งอายุหญิิง ระดัับภูมิิภาคพบว่่า ภาคเหนืือมีีค่าสูงสุ รอง ง าเป็็นภาค ะวัันออกเฉียงเหนืือ ภาคก าง กรุงเ พ านคร แ ะภาคใต้้ อั ตน์์ อภินัันท์์ หกุล และนิิ ล อริิยอาภาก ล (2562) ได้้จัั ทำำ �ดััชนีพฤฒพลััง โ ยกำ น องค์ ระกอบ ลััก ตััวชี้� วัั แ ะการใช้ค่าถ่ งนำ� �หนััก า แนวคิิ การสร้างดััชนีพฤฒพลััง (Active Ageing Index) อง UNECE ใช้้ อมูู ากโครงการสำ �รุ ภาพ การชราภาพ แ ะการเกษียณอายุใน ระเ ไ ย (Health, Ageing, and Retirement in Thailand- HEART) ปีี 2558 ที่� สำ �ร โ ยศููนย์วิิจััยสังคมสููงอายุ สถาบันบัณฑิ พัฒนบริ าร าสตร์์ ดััชนีมีีองค์ ระกอบ 4 ด้้าน ร 15 ตััวชี้� วัั โ ย UNECE มีี 22 ตััวชี้� วัั เมื่� อเปรีียบเทีียบแล้้ ด้้านการจ้้างงานมีีครบ 4 ตััวชี้� วัั ด้้านการมีีส่ นร่ างสังค มีี 3 าก 4 ตััวชี้� วัั ด้้านค า สา ารถในการพึ� งพา นเองในการดำำ �เนินชีวิิ มีี 3 าก 8 ตััวชี้� วัั แ ะด้้านปัั จััยส่งเสริ การสร้างพฤฒพลัังมีี 3 าก 6 ตััวชี้� วัั โ ยไม่่ใช้ ตััวชี้� วัั แ น การถ่ งนำ� �หนัักตััวชี้� วัั ร องแต่่ ะด้้าน ะเป็็น 100 คะแนน ตััวชี้� วััดที่่� ไม่่มีี ะถูกตััดน้ำ� �หนัักออก ไ ากการคำ �น ณโ ยไม่่มีีการปรัับหรืือกระ ายนำ� �หนัักให้้ตััวชี้� วััดอื่� น ผ การศึึกษา ค่าดััชนีพฤฒพลัังผูู้้งอายุไ ย มีีค่า 37.44 คะแนน เพ ชายสูงกว่่าเพิ ง ด้้านการจ้้างงานมีีคะแนนสูงสุ 56.38 คะแนน รอง ง าเป็็นด้้าน ปัั จััยส่งเสริ การสร้างพฤฒพลััง 50.85 คะแนน ด้้านค า สา ารถพึ� งพา นเองในการดำำ �เนินชีวิิ 39.88 คะแนน แ ะด้้านการมีีส่ นร่ างสังค 10.15 คะแนน เมื่� อพิ ารณา ามภููมิิภาค ผูู้้งวััยภาคใต้้มีีคะแนนสูงสุ รอง ง า เป็็นภาค ะวัันออกเฉียงเหนืือ ภาคเหนืือ ภาคก าง แ ะกรุงเ พ านคร เอ้� อ พ พิชัยสนิิธ (2563) ได้้ศึึกษาค า เหลื่่� อมล้ำำ� �เชิงภูมิิภาคด้้านพฤฒิพลัังผูู้้งอายุ ระยุกต์์ใช้วิิธีี การแ ะการคำ �น ณในการศึึกษา องสำ �นักงานสถิติิแห่่งชาติิ (2560) แ ะวิิเคราะห์์ค า เหลื่่� อมล้ำำ� �เชิงพื� นที่� ด้้าน พฤฒิพลัังโ ย ระยุกต์์ใช้ ลัักการ องสั ระสิทธิ์์� จิินี (Gini coefficient) ใช้้ อมูู การสำ �ร ระชากรผูู้้งอายุ ปีี 2557 แ ะ 2560 องสำ �นักงานสถิติิแห่่งชาติิ โ ยแบ่งเป็็น 4 ด้้าน คือ ด้้านสุ ภาพ 6 ตััวชี้� วัั คือ การ ระเมิิน สุ ภาพกาย ระดัับค ามสุุ (สุ ภาพจิิ ) ค า สา ารถในการทำำ �กิ กรร่ างๆ ด้้ ย นเอง การ องเห็็น การได้้ยิน