Active Ageing Index in Thailand 2024

ดััชนีีพฤฒพลััง Active Ageing Index 12 1133 พฤติิกรร การออกกำ �ลัังกาย ด้้านการมีีส่ นร่ 4 ตััวชี้� วัั คือ การมีีงานทำำ � การเ้ าร่ ทำำ �กิ กรร กลุ่่�ม/ช ร / หมู่่� บ้าน/ชุ ชน การช่ ยเ อดููแ คนในครอบครั างการเงินแ ะไม่่ใช่การเงิน การติิ่ อส่� อสารแ ะรับ่ า สาร าง Social media กับเพ่� อนแ ะญาติิพี� น้อง ด้้านค ามมั่่� นคง 4 ตััวชี้� วัั คือ ค า เพียงพอ องรายได้้ต่่อการ ดำำ �รงชีพ การเป็็นเจ้้า องบ้าน ลัักษณะการอยู่อาศััย(คนเดีีย / ายคน)สภาพแ้ อ ในการอยู่อาศััยที่� อดภััย (เช่นมีีราวยึึ เกาะบันไ ) ด้้านปัั จััยที่� เอื� อต่่อพฤฒิพลัังที่� ดีี 2 ตััวชี้� วััดคืือ การมีีอุ กรณ์ ICT การอ่านออกเี ยนได้้ ผ การศึึกษาพบว่่า ค่าเฉลี่� ยดััชนีพฤฒพลัังปีี 2560 คือ 0.7283 ง ากปีี 2557 ที่� มีีค่าเฉลี่� ย 0.7405 ใน ณะที่� Gini(AAI) มีีค่าสูงขึ้้� น ซึ่่� งทั้� งสองมีีค ามสััมพัันธ์์ในทิิ างเป็็น บ สอ คล้้องกับ้ อค้นพบในต่่าง ระเ ใน้ อมูู ทั้� งสองชุ จัังั อนแก่นมีีค่าดััชนีพฤฒพลัังสูงสุ แ ะต่ำ � �สุดคืือจัังั นราธิิ าส อั ตน์์ อภินัันท์์ หกุล สต สุดสวาท และป ะสพโช มั่� งสวัสดิ� (2565) ได้้ศึึกษาในการพัฒนา แ ะ ระยุกต์์ใช้ Active Ageing Index เพ่� อการออกแบบระบบการดููแลผู้้�ูงอายุในระยะยา แ ะเพ่� อพัฒนาดััชนี พฤฒพลัังระดัับรายบุคคลสำำ �หรัับผูู้้งอายุไ ย แ ะวิิเคราะห์์ค ามพัันธ์์ องดััชนีพฤฒพลัังรายองค์ ระกอบกับค า สา ารถในการทำำ �กิั ร ระจำำ �วัันขั้้� นพื� นฐาน (basic Activities of Daily Living : ADLs) องผูู้้งอายุแต่่ ะช่ ง อายุ ใช้้ อมูู การสำ �ร ระชากรสูงอายุใน ระเ ไ ยปีี 2564 องสำ �นักงานสถิติิแห่่งชาติิ โ ยใช้แนวคิิ แ ะ การถ่ งนำ� �หนััก ององค์ ระกอบ ลัักแ ะองค์ ระกอบย่อย า UNECE ตััวชี้� วัั องค์ ระกอบย่อยที่� ไม่่มีี้ อมูู ะ มีีการกระ ายนำ� �หนัักใ่ การจัั ทำำ �ดััชนีพฤฒพลัังรายบุคค ระกอบด้้ ย 4 ด้้าน 12 ตััวชี้� วัั โ ยคะแนนที่� ให้้ แต่่ ะตััวชี้� วัั ะมีีค่าเป็็น 1 ากผู้้�อบแบบสอบถา ได้้ ดำำ �เนินกิ กรรมต ามที่่� ระบุ มิิเช่นนั� นแล้้ ะมีีค่าเป็็น 0 แ ะ กำ น ภา ะพึ� งพิง 3 ระดัับคือ ADL1 คือภา ะพึ� งพิงโ ยสมบููรณ์ ADL 2 คือระดัับ านก าง แ ะ ADL3 คือ ภา ะ พึ� งพิงเพียงเล็็กน้อยหรืือไม่่มีีภา ะพึ� งพิงเ ย ผ การศึึกษาพบว่่า คะแนนพฤฒพลัังอยู่่�ท � 47.76 าก 100 คะแนน ผูู้้งอายุที่� มีีคะแนนพฤฒพลัังในระดัับสูง ะมีีภา ะพึ� งพิงในระดัับต่ำ� �กว่่าผู้้�ท � คะแนนพฤฒพลัังต่ำ� � แ ะมีีแน โน้ ะ รักษาระดัับคะแนน ADL ในระดัับสูงไว้้ได้้นาน กล่่าวคืือ การส่งเสริ พฤฒพลััง องผูู้้งอายุอาจช่่ ยให้้ผูู้้งอายุพึ� งพา นเองได้้นานขึ้้� นชะ อภา ะพึ� งพิง คะแนนดััชนีพฤฒพลัังมีีแน โน้ งเมื่� อระดัับการพึ� งพิงสูงขึ้้� น องค์ ระกอบ องดััชนีพฤฒพลัังในเกือบทุุกด้้านส่งผ บ กต่่อคะแนน ADL อย่างมีีนัยสำ �คัญ างสถิติิ ที่� สำ �คัญ ได้้แก่ การมีีงาน ทำำ �แ ะการมีีค ามสุุ มีีค่าสั ระสิทธิ์์� การ ระ าณการค่อน้ างสูง ทั้� งนี� เพราะการทำำ �งานน่า ะมีีส่ นช่ ยให้้ผูู้้ง อายุสา ารถพึ� ง นเอง างเ รษฐกิ ได้้ ณะที่� อารมณ์์ที่� แจ่่ ใสเบิกบานเป็็นยารักษาโรคที่� ดีี นอก ากนี� ยังพบว่่า การ ออกกำ �ลัังกายเป็็น ระจำำ �ทุุกสั าห์์ สุ ภาพที่� แ็ งแรง อ นการดููแ เด็็กหรืือลููก านในบ้าน แ ะการดููแลผู้้ ป่่ ยหรืือผู้ พิการในครั เรือน ต่่างเป็็นปัั จััยหนุุนเสริ ให้้ผูู้้งอายุสา ารถพึ� ง นเองใน การทำำ �กิั ร ระจำำ �วัันได้้ดีี ขึ้้� นอย่างมีีนัยสำ �คัญ างสถิติิเช่นกัน ทั้� งนี� การศึึกษาได้้เสนอ้ อคำ �ถา ในการปรัับปรุุงแบบสอบถา โครงการสำ �ร ระชากรสูงอายุใน ระเทศ ไ ยเพ่� อค า สอ คล้้องกับ UNECE ากขึ้้� น แ ะ้ อเสนออ่� นได้้แก่ การกำ นดน้ำ� �หนััก ในแต่่ ะองค์ ระกอบ แ ะการพิ ารณาปรัับเปลี่่� ยนให้้เ าะส ามช่่ งอายุ โ ยอา ใช้คณะกรร การที่� า ากผู้ เชี� ย ชาญ าร่ั นพิ ารณากำ นดน้ำ� �หนัักที่� เ าะสมกัับบริบ อง ระเ ไ ย 2.4 แ วคิิดและวิธีการทำำ �ดัชนีีพฤฒพลัง ากการศึึกษากรอบแนวคิิ การจัั ทำำ �ดััชนีพฤฒพลัังใน ระเ ไ ย า กรอบนโยบายการพัฒนาพฤฒพลััง ององค์การอนามััยโ กที่� ผ่านแล้้ มีี 3 รู แบบ ลััก แต่่ ะรู แบบได้้ถูกผู้้�ศ กษาวิิจััยนำ �ไั บใช้ทั้� งการปรัับรายการ ตััวชี้� วัั าั ตถุุ ระสงค์ องการศึึกษาหรืือ้ อมูู แ ะแ่ ง้ อมููลที่ี���� ใช้ กรอบแนวคิิ การสร้าง AAI องกัิ กา นะ้ าง แ ะกุ สุน ร า า ที่� กำ น องค์ ระกอบ ลัักเป็็น 3 ด้้าน า กรอบนโยบาย ององค์การอนามััยโ ก แ ะมีี 15 ตััวชี้� วััดที่่� ใช้เป็็นองค์ ระกอบ โ ยนำ้ อมูู ากการ สำ �รวจผู้้� สูงอายุที่� ลัักษณะ้ อมูู มีีทั้� งแบบ ระเมิินค่าแ ะบางรายงานทำำ �การจัั กลุ่� ตัั แ ร โ ยกำ นดผู้้มีีอายุ 60 ปีี ขึ้้� นไ ทำำ �การคำ �น ณค่าดััชนีแต่่ ะด้้าน ากรายการ้ อมููลที่่� เป็็นองค์ ระกอบแต่่ ะด้้าน แ ะนำ �ค่าดััชนีทั้� ง 3 ด้้าน า เฉลี่� ยรั นเป็็นดััชนีพฤพลััง ซึ่่� งมีีวิิธีีการคำ �น ณดัังนี� ค่าดััชนีแต่่ ะด้้าน Xi = ค่าคะแนนเฉลี่� ย องแต่่ ะตััวชี้� วััดที่่� i Mi = ค่าคำ อบสูงสุ องแต่่ ะตััวชี้� วััดที่่� i T = จำำ �น นตััวชี้� วัั แต่่ ะด้้าน แ ภาพ 2.4 ก อบแ วคิิดดัชนีีพฤฒพลัง โดย กัตติกา ธ ะขว้้ง และ กุ ล สุ ท ธาดา ดััชนีพฤฒพลััง (AAI) = [ ดััชนีด้้านสุ ภาพ + ดััชนีด้้านการมีีส่ นร่ + ดััชนีด้้านค ามมั่่� นคง ] กรอบแนวคิิ การสร้าง AAI อง UNECE เริ� ขึ้้� นในปีี 2555 ที่� ครบรอบ 10 ปีี องการ ระชุ สมััชชาโ ก ว่่าด้้ ยผูู้้งอายุครั� งที่� 2 ที่� กรุง าริ ในปีี 2545 ที่� องค์การอนามััยโ กได้้เสนอกรอบนโยบายเกี� ยวกัับภา ะพฤฒพลััง (Active Ageing) จึึงจัั ทำำ �ดััชนีพฤฒพลััง (Active Ageing Index) าอย่างต่่อเน่� องทุุก 2 ปีี เพ่� อใช้เป็็นเคร่� อง มืือสำ �หรัับผู้จัั ทำำ �นโยบายในการติิ า ค ามก้้า้ า องนโยบายแ ะกลยุุ์ เกี� ยวกัับค า พฤฒพลัังในกลุ่� ระเ ส ภาพยุโร แ ะการจัั การ ระเด็็นที่� เป็็นค า้ า ายเกี� ยวกัับผูู้้งอายุแ ะผ กระ บต่่อสังค โ ยจัั 3